Monday, October 8, 2012

North and Service on Trotsky's attitude to Plekhanov

by Alex Steiner

Sometimes a small matter can shed light on a larger problem. In that regard a remark of David North’s in a recent speech to a conference of historians in Mainz, Germany deserves some comment. First some context.

As any regular reader of the Word Socialist Web Site (WSWS) would know, North, the editor-in-chief of that publication, has been vigorously prosecuting a case against the historian Robert Service, whose book, Trotsky: A Biography, is full of numerous errors and outright lies. We are all for exposing the falsifications of history perpetrated by Service and others. Service is a cynical anti-communist whose career has been devoted to discrediting the Russian Revolution and those who led it. His academic affiliation with Oxford University provides a respectable veneer for the rubbish he produces. In his biography of Trotsky he went as far as reproducing a number of Stalinist inspired slanders against Trotsky. North and other critics have done a commendable job in exposing these falsifications.

Robert Service

However it’s also necessary to say that there seems something out of proportion in the fact that this campaign of North and the WSWS against Service’s book has now gone on for over three years. Reading the WSWS one almost gets the impression that this campaign is on a par with Trotsky’s exposure of the Moscow Trials. The latter was an event of world historic importance. The exposure of Service and other academics of the same ilk, while a praiseworthy enterprise, hardly has the same significance today. Unlike Stalin in the 1930s, Service does not command an audience of tens of millions of workers, who while misled by the Stalinists, still had a sense of loyalty to the Russian Revolution and the cause of socialism. No such comparable situation exists today. One has a right to wonder if this continuing attack on an ignoble but not very consequential slanderer has by now come to serve as a convenient way to divert attention from the deep theoretical and political problems that afflict North’s own party.

As it so happens, the small matter I want to discuss ties in directly with those problems. In his most recent outing as a historian North made a revealing error about Service's distortion of Trotsky's attitude toward Plekhanov. Here is what North said:

"Just a few paragraphs later, Service writes: “For the first time in his [Trotsky’s] career he entered into polemics with Plekhanov, whom he now regarded with utter contempt.” The sentence is footnoted. Service informs us that he is citing a letter from Trotsky to the much older revolutionist, Pavel B. Axelrod, dated December 22, 1914. It is part of the famous Nicolaevsky Collection that is housed at the Hoover Institute at Stanford University in Palo Alto, California, where Service did almost all his research for the biography. When I first read this passage, I was taken aback. While Trotsky certainly deplored Plekhanov’s support of the war, it was surprising to read that Trotsky regarded the “father of Russian Marxism” with “utter contempt.” After the Bolsheviks came to power, Trotsky affirmed in several moving essays his intense and enduring admiration of Plekhanov. So what did Trotsky actually write to Axelrod in December 1914? Did Trotsky, in a private letter to an older comrade, give vent to an inner rage provoked by Plekhanov’s political betrayal?

Trotsky’s letter to Axelrod consists of three brief paragraphs. Only the first paragraph makes any reference to Plekhanov. It reads:

Have you read Plekhanov’s pamphlet? I have begun a series of articles about it. For the first time in my life I am polemicizing against Plekhanov. He is not as secure as he had seemed to me.

Most readers, lacking access to the source material, would assume that Service has accurately interpreted the content of the letter that he is citing. But it would be a mistake to extend such credit to Service. There is nothing in the referenced paragraph that suggests that Trotsky’s attitude toward Plekhanov had become one of “utter contempt.” That sentiment, which would reflect on Trotsky’s own character, is simply invented by Service. In reality, this short letter conveys a sense of regret and sorrow over Plekhanov’s evolution, sentiments far more appealing in the circumstances than that suggested by Service." [1]

G.V. Plekhanov, the father of Russian Marxism

Knowing something about North's adulatory attitude toward Plekhanov - he once described himself as "member Number 1 of the Michigan Branch of the G.V Plekhanov fan club" [2] - I began to wonder if perhaps something was amiss in North's account. I did not have available to me the Nicolaevsky Collection from which North quotes,but I do have a copy of Trotsky’s book Political Profiles (published by the press of the former Workers Revolutionary Party of the UK), which consists of a series of sketches of some of the leading figures of Social Democracy before and during the First World War that he encountered during his years of exile in Europe. Most of the sketches were written before the October Revolution although a few consist of speeches Trotsky gave in the early years after the revolution. One such well known piece was a talk Trotsky gave to a meeting of the Moscow Soviet on the day that Plekhanov died in 1918. Trotsky's tone in this speech, titled "In memory of Plekhanov" [3] was to claim for the revolution all that was positive and of lasting value in Plekhanov and discard that which the enemies of the revolution embraced, namely Plekhanov's social chauvinism and his hostility to the revolution.

But there is an earlier piece in that book with the title "Stop Worrying Us" written in 1915, in which Trotsky berates Plekhanov for mis-educating the new generation of workers and youth with imprecations aimed at the parliamentary deputies representing the Social Democrats. Plekhanov called on the deputies to support the war efforts of the Tsarist government. Although Trotsky acknowledged the pioneering work of Plekhanov he was not one to mince his words, and gave free expression to his outrage. He wrote,

"And while immediately around Plekhanov in his surrounding retinue of nobodies there is no one who could make him understand that his public actions are not only destroying him; but also hopelessly darken the image which now forms the property of party history, we are left not only the duty but the right to be contemptuous."[4]

Trotsky addressing Red Army soldiers in Moscow, 1918

So it turns out that in this one instance Service was not making up out of whole cloth the notion that Trotsky held Plekhanov in "utter contempt". True, Service adds the word “utter” in his depiction of Trotsky’s attitude. His account is also one-sided. He provides no context and gives the impression that Trotsky’s attitude toward Plekhanov was solely one of contempt when in reality it was far more complex than that. It is also obvious that Service provided the wrong citation. Instead of the letter to Axelrod, which as North points out, provides no evidence of Trotsky holding Plekhanov in contempt, Service should have cited the sketch “Stop Worrying Us” which does in fact provide some support for his claim. So while it is true, as North says, that “There is nothing in the referenced paragraph that suggests that Trotsky’s attitude toward Plekhanov had become one of “utter contempt.” it is also true that there is solid evidence in another paragraph from a published essay by Trotsky in this same period that he felt a good deal of contempt (if not “utter contempt”) towards Plekhanov from 1914 on. In fact Trotsky is not only describing his own feelings towards Plekhanov, but is insisting that it is both a “right” and a “duty” for other party members to hold Plekhanov in contempt! But leaving aside the smaller matter of whether Service’s footnote established what he claimed or not, the larger question remains, what was Trotsky’s attitude toward Plekhanov after the latter became a social chauvinist. On this larger question North writes,

“That sentiment [contempt], which would reflect on Trotsky’s own character, is simply invented by Service”.

As we have seen, on this larger question North is in fact wrong.

As errors go this may not seem that significant, but I would argue that it’s indicative of a mindset that thinks you can settle scores by collecting incriminating quotations. Even when North's quotation hunting is in the service of a worthy cause, in this case exposing the falsifiers of Trotsky's history, and not (as in his polemics with us) aimed at perpetuating a mythical history of his own political evolution, or smearing a political opponent, it is a poor method for historical scholarship. Furthermore, considering North’s close attention to the writings of both Trotsky and Plekhanov, it is hard to imagine that North was not aware of the quote in the essay “Stop Worrying Us”.

What can then account for North’s error at this speech in front of an audience of international historians? A hint is provided in the highlighted words of North’s last statement,

“That sentiment, which would reflect on Trotsky’s own character, is simply invented by Service.”

The implication is that an attitude of contempt by Trotsky towards Plekhanov would reflect badly on Trotsky’s own character. But why would it? When Service makes this argument [that Trotsky had “utter contempt for Plekhanov] the reason is clear enough. It is part of Service’s character assassination of Trotsky - to portray him as arrogant and overbearing toward his fellow Marxists, echoing in fact the slanders of the Stalinists. And obviously Service sees nothing wrong in Plekhanov’s social chauvinism, and therefore portrays Trotsky as unreasonable and even ungrateful to "the father of Russian Marxism". But on the other hand, why should a revolutionary not feel contempt toward Plekhanov’s support for the war, tempered it is true with respect for his past contribution to Marxism? Recall that Plekhanov’s support for the war effort was so loud and his denunciation of his fellow socialists who opposed the war so vehement that it shocked even those socialists who held a moderate position on the war question. The Italian Socialist leader Angelica Balabanoff expressed her shock when she heard Plekhanov say the following words to her,

“So far as I am concerned if I were not old and sick I would join the army. To bayonet your German comrades would give me great pleasure.”[5]

That North feels that holding Plekhanov in contempt for his actions after World War I reflects badly on Trotsky is more a comment on the drift of North’s politics than anything having to do with a historical analysis of either Trotsky or Plekhanov. For a number of years now North has partaken in an effort in the WSWS and elsewhere to soften the conflict between Social Democracy and revolutionary Marxism. This became an important issue in our polemics with North. (See Dialectical Path of Cognition and Marxism Without its Head or its Heart.) [6] Particularly in our essay The Dialectical Path of Cognition, we brought out the sharp differences that Lenin had with Plekhanov on philosophical questions. His critique of Plekhanov emerged when Lenin undertook a study of Hegel's Science of Logic in the opening days of World War I as part of an effort to get at the philosophical roots of the betrayal of orthodox Marxists such as Plekhanov and Kautsky. Lenin located their failure in their rejection of dialectics and their adaptation to the philosophical methods of the bourgeoisie. North strongly disagreed, basically denying that philosophical method has anything to do with one's political practice. North then went on to ascribe the political betrayal of the principles of socialist internationalism and opposition to imperialist war by Plekhanov and Kautsky to the personal misfortunes of their fate. We showed that North's softening of the theoretical conflict between Social Democracy and Marxism was the flip side of the WSWS's turn in practice away from Trotskyism into the blind alley of sectarian abstentionism on the one hand and adaptation to bourgeois nationalism on the other. [7] North has over the past decade continued to blur the conflict between Social Democracy and Marxism. We had noted this continuing trajectory of North's work when we commented on his participation at another conference where he indicated his solidarity with a revisionist school of historians who have in recent years denied that there was ever a philosophical break by Lenin with the Second Internartional. [8]

A page from Lenin's notes on Hegel

Thus, North's error in his lecture on Service, while a small matter in itself, provides an insight into an attitude that has been developing for over a decade. And we are not speaking about the attitude of Trotsky toward Plekhanov in this case, but the attitude of North toward Trotsky. One might say that in this one instance North goes from defending Trotsky against Service to defending North against Trotsky.

[1] http://wsws.org/articles/2012/oct2012/lect-o04.shtml
[2] I previously wrote an extended critique of North’s mostly uncritical attitude toward Plekhanov and its relationship to his current political perspective. See my essay, The Dialectical Path of Cognition and Revolutionizing Practice.  For the "fan club" quote, see http://permanent-revolution.org/polemics/dialectical_path.pdf, page 71.
[5] Quoted in Plekhanov: The Father of Russian Marxism, by Samuel H. Baron. P. 324.
[6] The Dialectical Path of Cognition was composed in 2003 and published on the permanent revolution web site in 2006.  That essay includes a thorough critique of Plekhanov's Marxism. See http://permanent-revolution.org/polemics/dialectical_path.pdf.  Marxism Without its Head or its Heart (MWHH) was published in installments in 2007.  In that document the relationship between philosophy and political practice is discussed most explicitly in chapter 1, http://www.permanent-revolution.org/polemics/mwhh_ch01.pdf, chapter 3,
[7] For a discussion of the WSWS's sectarian abstentionism towards the revolutionary events in Mexico, see Chapter 1 of MWHH, http://permanent-revolution.org/polemics/mwhh_ch01.pdf, page 19 and following. For a discussion of the WSWS's abstentionist attitude toward an important strike of transit workers in New York, see chapter 5 of MWHH, http://www.permanent-revolution.org/polemics/mwhh_ch05.pdf, page 122 and following.  For a discussion of the WSWS's adaptation to bourgeois nationalism in Iraq, see chapter 2 of MWHH,  http://www.permanent-revolution.org/polemics/mwhh_ch02.pdf, page 25 and following.  
[8] At a conference held in 2008, North shared the podium with Lars Lih, the most outspoken historian pushing the thesis of a continuity between Lenin and the theory and practice of the Second International. See Comments on 'Leon Trotsky, Soviet Historiography, and the Fate of Classical Marxism' , http://forum.permanent-revolution.org/2008/12/comments-on-leon-trotsky-soviet.html.   

Friday, October 5, 2012

Atina: Genel Greve bir Bakış


Bugün, Yunanistan’ın büyük bölümü, kamu ve özel sektör işçilerinin, ülkenin en büyük iki emek konfederasyonu -83 özel sektör işçi sendikasını kapsayan GSEE ve kamu sektörü işçilerini temsil eden ADEDY- tarafından yapılan genel grev çağrısına uydukları için, durma noktasına geldi. Greve katılanlar arasında memurlar, öğretmenler, doktorlar, hastane personeli, tüccarlar, avukatlar, inşaat mühendisleri ve banka çalışanları yer alıyordu. Günlük gazeteler için çalışan gazeteciler dün bir günlük greve gittiler, böylece hem genel greve katılmış oldular hem de bugünkü olayları haber yapabildiler. Ulaştırma işçileri işi yürüyüş ve gösterilerden sonra durdurdular, böylece diğer işçiler yollarda mahsur kalmadan bu eylemlere katılabildiler. Bu nedenle Atina metrosu sabah saat 8 ile akşam 9 arasında çalışıyordu. Havaalanına bağlantı sağlayan demiryolu hattında ise gün boyunca hiçbir hizmet verilmedi.

Kemer sıkma önlemlerinin üç yıl önce ilk kez dayatılmasından bu yana, genel grevler Yunanistan’ın siyasi manzarasının yinelenip duran bir özelliği haline gelmiş olmasına rağmen, bugünkü genel grev, Yeni Demokrasi’nin önderliğindeki sağcı koalisyon hükümetinin geçtiğimiz Haziran ayında göreve gelmesinden bu yana yaşanan bu türden ilk olay olduğu için dikkat çekicidir. Emek konfederasyonları tarafından bu eylem kararının alınmasına neden olan şey, hükümetin can alıcı öneme sahip kamu hizmetlerinde 11,5 milyar avro tutarında yeni bir kesinti yapmayı öngören planlarına son halini vermiş olmasıydı. Antonis Samaras’ın başbakanlığını yaptığı hükümet emekli maaşlarının (bir kez daha) budanmasının ve emeklilik yaşının 67’ye yükseltmenin yanı sıra on binlerce memurun işten çıkarılmasını öngörüyor. Bu, Avrupa Birliği'nin Yunanistan’dan, bir sonraki 31 milyar avroluk kurtarma fonunu kullandırmanın karşılığında talep ettiği bedeldir. Kredi diliminin serbest bırakılmaması durumunda Yunanistan hükümetinin elindeki nakit fonlar kısa bir süre içinde tükenecek ve ülke borçlarını ödeyemez hale gelecek.

Gün, Atina’da, Sindagma Meydanı’nda, Yunanistan Parlamentosu önünde düzenlenen kitlesel bir gösteriyle sona erdi. Gösteriye katılanların sayısı hakkında yapılan tahminler farklılık gösteriyor olmakla birlikte, sayının polisin açıkladığı 45.000 kişiden çok daha fazla olduğuna hiç şüphe yok. Birleşik Krallık’ta yayımlanan The Guardian gazetesi yürüyüşe katılanların sayısını 200 bin kişi olarak verdi. Emek konfederasyonlarının tahminine göre yürüyüşe 120 bin kişi katıldı ve buna ek olarak Stalinistlerle birlikte ayrı olarak yürüyen 40 bin kişilik bir grup daha vardı. Medyada yer alan haberler az sayıdaki anarşistin çevik kuvvet polisine Molotof kokteylleri attığı birkaç olay üzerinde yoğunlaştı. Onlarca insanın tutuklanmasına ilişki haberler de basında yer aldı.

Sindagma Meydanı'nda patlayan molotof kokteyli. (Reuters)

Ancak asıl sözü edilmesi gereken ve basında neredeyse hiç yer almayan şey, sol gruplarla yan yana toplumun her kesiminden gelen, tabanda yer alan işçilerin yürüyor olmasıydı. Stalinist Komünist Partisi, yürüyüşçülerin oluşturduğu ana gövdeden tamamen ayrı olarak, kendi gösterisini düzenledi. (Göstericilerin bu şekilde farklı gruplara ayrılmış olmaları, katılımcıların toplam sayısını tahmin etmeyi daha da güçleştirdi.) Stalinist Komünist Partisinin taraftarları Omonia Meydanı'nda toplandılar ve ardından hızla Sindagma Meydanı'na doğru yürüyüşe geçtiler ve alandan erken ayrıldılar. "Aşırı solla" ve anarşistlerle bağlantı olan gruplar Politeknik üniversitesinin önünde toplandılar. Politeknikten Sindagma Meydanı'na yürüyüş mesafesi üç kilometreden az olmasına rağmen, cadde ve sokakların aşırı derecede kalabalık olması nedeniyle yürüyüşçülerin bu yolu kat etmeleri iki saatten fazla sürdü. Ellerinde ağır silahlar bulunan miğfer, kalkan ve gaz maskeleri ile donatılmış polisler yürüyüş güzergâhı boyunca tüm yan sokakları tutmuşlardı.

Yürüyüşe katılan gruplardan birinin taşıdığı pankart
Bir anti-faşist pankart

Uç sol gruplardan biri

Yürüyüş

Yürüyüş boyunca kalabalıktan bir kesit

Bazı katılımcılar

Arkadan görünüş

Sindagma Meydanı’na yaklaşırken

Ateşli bir biçimde slogan atan yürüyüşçüler

Kendi pankartlarının ardında yürüyen farklı gruplar

Yürüyüşçüler son derece canlıydılar ve Yunanistan'ı saran öfke ve hayal kırıklığını dile getiriyorlardı. Yakın tarihli bir ankete göre Yunanlıların% 90'ından fazlası planlanan kesintilerin adil olmadığına ve yoksulların omuzlarına haksız bir biçimde ağır bir yük bindirdiğine inanıyordu.

Yürüyüşte atılan sloganlar arasında şunlar yer alıyordu:
“Troyka’ya teslim olmayacağız!”
“AB, iMF defol!"
“İnsanlar, savaşın, onlar kanınızı emiyorlar.”
Öne sürülen taleplerinden biri, sendika konfederasyonun bir günlük genel grevi "uzun vadeli bir genel greve" çevirerek, onu etkisiz bir protesto biçiminden çıkarıp işçi sınıfının, bir işçi hükümetini getirmeyi amaçlayan güçlü bir silaha dönüştürmesiydi.



Yukarıdaki videoda Sindagma Meydanı'nda, Parlamento binasının önünden geçen yürüyüş kolunun görüntüleri yer alıyor. Bir süre sonra göz yaşartıcı bombaların yüksek sesle patladıklarını duyabiliyor ve uzakta, meydanın diğer tarafından yükselen dumanı görebiliyorsunuz.
Kalabalık şu sloganı atıyor:
"Kahrolsun Troyka hükümeti, işçi iktidarı için ileri!"

Yunanistan'daki kitlesel gösteriler ve genel grev, İspanya'da, Madrid’de, Parlamento binası önünde yapılan büyük gösteriden bir gün sonra gerçekleştirildi. Orada da kitlelerin öfkesinin merkezinde hükümetleri tarafından dayatılan, Avrupa Birliği tarafından kurtarma fonlarının bedeli olarak talep edilen kemer sıkma önlemleri yer alıyordu. Komşu ülke Portekiz ise bu haftanın ilerleyen günlerinde uygulamaya koyacağı kemer sıkma tedbirlerini tartışmaya başlayacak. Şurası çok açık ki, Yunanistan işçi sınıfı, uluslararası krizin bir uzantısı olan avro kriziyle ortaya çıkan daha geniş toplumsal ve siyasi hareketin en ön saflarında yer almaktadır. Giderek daha fazla sayıda işçi kapitalizmin bir alternatifi olduğunu görmeye başladıkça, on yıllardan bu yana ilk kez toplumsal ilişkilerde köklü bir değişimin yaşanmasına yönelik bir açıklık ortaya çıkmaktadır.

Ancak tüm bunların sosyalizm yolunda bir kitle hareketinin oluşturulmasının önünde duran pratik ve teorik sorunların küçümsenmesine yol açmamalıdır. Her şeyden önce, bir sola dönüş olasılığını yaratan aynı koşullar -geleneksel burjuva partilerinin çöküşü, [1] sınıflar arasındaki ilişkilerin göreli bir istikrarı korumasını sağlayan toplumsal sözleşmenin ortadan kaldırılması, eskiden orta sınıfa ait olan bir kesimin yoksullaşması- faşist hareketin yükselişi için de verimli bir zemin oluşturmaktadır. Neo-Nazi Altın Şafak partisinin gösterdiği hızlı büyümenin önemi burada yatmaktadır. Altın Şafak şimdi sadece Yunanistan'da en popüler üçüncü parti olmakla övünmüyor, ama aynı zamanda eskiden solun çok gerisinde kaldığı yerleşim yerlerinde ilçe örgütleri ve temsilcilikler açıyor. Atina’nın eteklerinde yer alan ve geçmişte Komünist Partisi’nin oyların yüzde 80’ini aldığı bu tür bir yerleşim yerinde, Altın Şafak şimdi bir yerel örgüte sahip. Altın Şafak kısa bir zaman önce, Yunan diasporası içinde örgütlenmeye çalıştığı New York'ta bir büro açtı. Solla özdeşleştirilen partiler daha çok iktidarsızlık sergiledikçe ve Troyka’nın kemer sıkma önlemlerine daha fazla uyarlandıkça, faşistler daha fazla cesaret kazanacak ve toplumun daha geri unsurlarından daha fazla destek alacaklar.
Faşist hareketin gösterdiği bu yükselişe sol büyük bölümünün verdiği tepki, faşistlere karşı ahlak ve adalet çağrıları yapmak oldu. Oysa tarih faşizmin pasifist protestolar ve ahlaki çağrılarla yenilgiye uğratılamayacağını göstermektedir. Bunu kimse, faşizm üzerine klasikleşmiş yazıları mutlaka okunması gereken, Lev Trotskiy’den daha iyi kavramamıştır. [2]  Faşizm, krizdeki kapitalizmin bir ürünüdür ve faşizmi yenilgiye uğratmak için tek geçerli strateji kapitalizmi alt etmektir. Yunanistan işçi sınıfının önünde duran görev budur.

Alex Steiner

[2] Trotskiy’in Faşizm üzerine yazıları 1975 yılında “Faşizme Karşı Mücadele” başlıklı bir kitapta toplandı. Bu kitabın Türkçe çevirisi pdf formatında şu adresten indirilebilir: http://www.iscinet.org/ekitap/trocki/fkm.pdf

Tuesday, October 2, 2012

Αθήνα: άποψη της γενικής απεργίας

Ένα μεγάλο μέρος της Ελλάδας ακινητοποιήθηκε σήμερα καθώς στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, οι εργαζόμενοι ανταποκρίθηκαν στο αίτημα για μια γενική απεργία που δόθηκε από τις δύο μεγαλύτερες συνομοσπονδίες εργασίας, τη ΓΣΕΕ η οποία περιλαμβάνει 83 συνδικαλιστικές οργανώσεις του ιδιωτικού τομέα και την ΑΔΕΔΥ που αντιπροσωπεύει τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα. Μεταξύ των απεργών είναι δημόσιοι υπάλληλοι, δάσκαλοι, γιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό, έμποροι, δικηγόροι, πολιτικοί μηχανικοί, και τραπεζικών υπαλλήλων. Οι δημοσιογράφοι που εργάζονται στον ημερήσιο τύπο κατέβηκαν σε μονοήμερη απεργία χθες έτσι ώστε να μπορούν να συμμετάσχουν στη γενική απεργία αλλά και να εξακολουθούν να παρέχουν κάλυψη της σημερινής εκδήλωσης. Οι εργαζόμενοι στις μεταφορές είχαν προγραμματίσει στάσεις εργασίας μετά τις συγκεντρώσεις και όταν οι διαδηλώσεις θα έχουν λήξει έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να συμμετάσχουν χωρίς προβλήματα μεταφορας. Έτσι, το μετρό της Αθήνας λειτουργούσε από τις 8 π.μ. έως 21:00. Δεν υπάρχει καμία υπηρεσία κατά τη διάρκεια της ημέρας για την σιδηροδρομική γραμμή που πηγαίνει από και προς το αεροδρόμιο. 

 Αν και γενικές απεργίες έχουν ένα επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό του ελληνικού πολιτικού τοπίου δεδομένου ότι τα μέτρα λιτότητας επιβλήθηκαν για πρώτη φορά πριν από τρία χρόνια, η σημερινή απεργία ήταν η πρώτη τέτοια περίπτωση αφότου η δεξιά κυβέρνηση συνασπισμού υπό τη Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τα καθήκοντά της τον περασμένο Ιούνιο. Αυτό που προκάλεσε τις αντιδράσεις της εργατικής συνομοσπονδίας ήταν η οριστικοποίηση των σχεδίων της κυβέρνησης να περικόψει άλλα 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ από δημόσιες υπηρεσίες ζωτικής σημασίας. Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά προτείνει μείωση συντάξεων (και πάλι) και αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 καθώς και την απόλυση δεκάδων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων. Αυτή είναι το τίμημα που η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί ως αντάλλαγμα για την λήψη από την Ελλάδα της επόμενης δόσης του ταμείου διάσωσης των 31 δισεκατομμυρίων ευρώ. Χωρίς τη δόση διάσωσης, η ελληνική κυβέρνηση σύντομα θα ξεμείνει από μετρητά και θα αναγκαστεί να χρεοκοπήσει . 

Με μια μαζική διαδήλωση μπροστά από τη Βουλή των Ελλήνων στην Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, ολοκληρώθηκε η κινητοποίηση. Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό του πλήθους ποικίλλουν, αλλά μπορεί κανείς να είναι σίγουρος ότι ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από την εκτίμηση της αστυνομίας από 45.000. Η Guardian στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμά τον αριθμό των διαδηλωτών στις 200 χιλιάδες. Η εκτίμηση της εργατικής συνομοσπονδίας ήταν περίπου 120 χιλιάδες συν 40 χιλιάδες που διαδήλωσαν χωριστά με τους σταλινικούς. Οι μαζικές αναφορές των μέσων ενημέρωσης για την  διαδήλωση επικεντρώθηκαν σε λίγα περιστατικά που αφορούν ένα μικρό αριθμό αναρχικών που πετούσε βόμβες μολότοφ σε ΜΑΤ. Αναφορές για δεκάδες συλλήψεις από τον Τύπο. 


Μολότοφ που εκρήγνυται στην Πλατεία Συντάγματος. Από το Reuters

Αλλά τη μεγαλύτερη σημασία, σχεδόν εντελώς απούσα στα δημοσιεύματα του Τύπου, είχε η παρουσία πολιτών και εργαζομένων κάθε κατηγορίας, παράλληλα με τις αριστερές ομάδες. Το σταλινικό Κομμουνιστικό Κόμμα κατέβηκε εντελώς ξεχωριστό από το κύριο σώμα των διαδηλωτών. (Αυτός ο διαχωρισμός των διαδηλωτών σε διαφορετικές ομάδες έκαναν πιο δύσκολο να εκτιμηθεί το συνολικό αριθμό των συμμετεχόντων.) Υποστηρικτές του ΚΚΕ είχαν συγκεντρωθεί στη πλατεία Ομονοίας και στη συνέχεια βάδισαν γρήγορα από εκεί στην πλατεία Συντάγματος και διαλύθηκαν νωρίς. Οι ομάδες που σχετίζονται με την «άκρα αριστερά» και οι αναρχικοί ξεκίνησαν μαζί από το Πολυτεχνείο. Παρά το γεγονός ότι η πορεία από το Πολυτεχνείο προς την πλατεία Συντάγματος είναι μικρότερη των τριών χιλιομέτρων, χρειάστηκαν πάνω από δύο ώρες για να την διασχίσουν οι διαδηλωτές λόγω  του συνωστισμού στους δρόμους. Βαριά εξοπλισμένες δυνάμεις των ΜΑΤ με ασπίδες, κράνη και μάσκες αερίου έκαναν αισθητή την παρουσία τους σε όλους τους δρόμους κατά μήκος της διαδρομής της πορείας. 

Πανό μίας από τις συμμετέχουσες ομάδες


Βαδίζοντας  στην πορεία


Μερικοί από το πλήθος κατά μήκος της πορείας


 Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες


Εικ. από το τέλος της πορείας

Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες


Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες


Πλησιάζοντας στην πλατεία Συντάγματος


Ένθερμη συνθηματολογία


Διάφορες ομάδες παρατάξεις πίσω από τα πανό τους

Οι διαδηλωτές είχαν υψηλό ηθικό και έδωσαν φωνή στην οργή ​​και την απογοήτευση που έχει καταλάβει την Ελλάδα. Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι περισσότερο από το 90% των Ελλήνων πίστευαν οι προγραμματισμένες περικοπές είναι άδικες και μια ακόμη επιβάρυνση για τους φτωχούς. Μεταξύ των συνθημάτων που ακούστηκαν στην πορεία ήταν 

"Δεν θα υποταχθούμε στην τρόικα!"
 "Έξω η ΕΕ και το ΔΝΤ!" «Λαέ πολέμα, σου πίνουνε το αίμα" 

Ένα από τα αιτήματα-συνθήματα που τέθηκαν ήταν ότι η συνδικαλιστική συνομοσπονδία πρέπει να αλλάξει την πολιτική της μίας ημέρας γενική απεργία σε μια "γενική απεργία διαρκείας», μετατρέποντας την από μια ανώδυνη διαμαρτυρία σε ένα ισχυρό όπλο της εργατικής τάξης με στόχο την επίτευξη μιας κυβέρνησης των εργαζομένων. 





Το παραπάνω βίντεο δείχνει την πορεία μπροστά από το κτίριο του Κοινοβουλίου στην πλατεία Συντάγματος. Μετά από λίγο μπορείτε να ακούσετε τις εκρήξεις των δακρυγόνων  και στο βάθος μπορείτε να δείτε καπνό που υψώνεται από την άλλη πλευρά της πλατείας. Το πλήθος φωνάζει, 
 «Κάτω η κυβέρνηση της Τρόικας, προς τα εμπρός με τη δύναμη των εργαζομένων!"


 Οι μαζικές διαδηλώσεις και η γενική απεργία στην Ελλάδα έρχεται μία ημέρα μετά την τεράστια διαδήλωση στην Ισπανία μπροστά από το κτίριο του Κοινοβουλίου στη Μαδρίτη. Και εκεί επίσης το επίκεντρο της οργής του πλήθους ήταν τα μέτρα λιτότητας που επιβάλλονται από την κυβέρνηση τους, ως το τίμημα που απαιτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε αντάλλαγμα για τα κεφάλαια διάσωσης. Και η γειτονική χώρα της Πορτογαλίας πρόκειται να συζητήσει μέτρα λιτότητας αργότερα αυτή την εβδομάδα. Είναι σαφές ότι η εργατική τάξη στην Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή ενός πολύ ευρύτερου κοινωνικού και πολιτικού κινήματος που προήλθε από την κρίση του ευρώ η οποία με τη σειρά της είναι ένα σύμπτωμα της κρίσης του διεθνούς καπιταλισμού. Υπάρχειένα άνοιγμα για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες από μια θεμελιώδη αλλαγή στις κοινωνικές σχέσεις, καθώς όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι αρχίζουν να βλέπουν ότι υπάρχει μια εναλλακτική λύση στον καπιταλισμό.

Ωστόσο, παρ’ όλα αυτά δεν θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε τα πρακτικά και θεωρητικά προβλήματα που στέκονται στο δρόμο του μαζικού κινήματος για το σοσιαλισμό. Οι ίδιες συνθήκες που δημιουργούν την πιθανότητα μιας στροφής προς τα αριστερά - η κατάρρευση των παραδοσιακών αστικών κομμάτων, [1], η καταστροφή του κοινωνικού συμβολαίου, μέσω του οποίου η σχετική σταθερότητα των σχέσεων μεταξύ των τάξεων διατηρήθηκε, η εξαθλίωση εκείνων που στο παρελθόν ήταν μέρος της μεσαίας τάξης - έχουν επίσης δημιουργήσει γόνιμο έδαφος για την άνοδο του φασιστικού κινήματος. Αυτή είναι η σημασία της ταχείας ανάπτυξης της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής κόμμα. Όχι μόνο μπορεί η Χρυσή Αυγή τώρα καυχώνται ότι είναι το τρίτο πιο δημοφιλές κόμμα στην Ελλάδα, αλλά τώρα έχουν ιδρύσει γραφεία σε γειτονιές που ήταν προηγουμένως σταθερά υπέρ της Αριστεράς. Μια τέτοια γειτονιά στα προάστια της Αθήνας, όπου το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε πάρει κάποτε το 80% των ψήφων τώρα φιλοξενεί ένα τοπικό υποκατάστημα της Χρυσής Αυγής. Και μόλις πρόσφατα ή Χρυσή Αυγή έχει ανοίξει ένα γραφείο στη Νέα Υόρκη, όπου προσπαθεί να στρατολογήσει μεταξύ της ελληνικής διασποράς. Όσο περισσότερο τα κόμματα που προσδιορίζονται  Αριστερά δείχνουν ανικανότητα  και προσαρμόζονται στα μέτρα λιτότητας της τρόικας, τόσο ενθαρρυνονται οι φασίστες και ανεβαίνει η πιο υποστήριξη που συγκεντρώνουν από τα πιο καθυστερημένα στοιχεία της κοινωνίας.

 Η αντίδραση μεγάλου μέρους της Αριστεράς για την αύξηση αυτού του φασιστικού κινήματος ήταν να αντιταχθεί τους φασίστες με εκκλήσεις για ηθική και δικαιοσύνη. Ωστόσο, η ιστορία δείχνει ότι ο φασισμός δεν μπορεί να νικηθεί με φιλειρηνικός διαμαρτυρίες και εκκλήσεις προς τα χρηστά ήθη. Κανείς δεν κατάλαβε αυτό καλύτερα από τον Λέον Τρότσκι, του οποίου κλασικά κείμενα για το φασισμό πρέπει να διαβαστεί. [2] Ο φασισμός είναι μια απόφυση του καπιταλισμού σε κρίση και η μόνη βιώσιμη στρατηγική για να νικήσει το φασισμό είναι ο αγώνας για την υπέρβαση του καπιταλισμού. Αυτό είναι το καθήκον μπροστά από την ελληνική εργατική τάξη.


Alex Steiner

[1] http://forum.permanent-revolution.org/2012/10/blog-post.html

[2] http://www.marxists.org/archive/trotsky/works/1944/1944-fas.htm























Monday, October 1, 2012

Ελλάδα: Κατάρρευση των παραδοσιακών κομμάτων

Τα νέα από την Ελλάδα τις τελευταίες εβδομάδες είναι ότι η παραδοσιακή πολιτική δομή έχει καταρρεύσει εντελώς. Αυτό ήταν ήδη εμφανές στις εκλογές το Μάιο, όταν ένας συνασπισμός υπό την ηγεσία του δεξιού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, που έλαβε μόλις το 30% των ψήφων ήρθε στην εξουσία. Το προηγούμενο κυβερνών κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, το οποίο έλαβε μόλις το 13% των ψήφων σε αυτές τις εκλογές, εντάχθηκε στο συνασπισμό με τους δεξιούς αντιπάλους του, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα λιτότητας που υπαγορεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίζονταν χωρίς διακοπή. Ωστόσο, τα πράγματα έχουν προχωρήσει από τότε σε τέτοιο σημείο που δεν μπορεί να προσποιηθεί  πλέον κανείς ότι αυτά τα κόμματα έχουν υποστήριξη. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων αντιτίθενται στα περαιτέρω μέτρα λιτότητας και τα κόμματα που ταυτίζονται με αυτά, εισπράτουν το κύριο βάρος της οργής τους. Η Νέα Δημοκρατία, το κύριο κόμμα της κυβέρνησης συνασπισμού, τώρα υποστηρίζεται από λιγότερο από το 20% του πληθυσμού. Είναι τώρα το δεύτερο κόμμα στην Ελλάδα, ελαφρώς πίσω από το αριστερό κόμμα της αντιπολίτευσης τον ΣΥΡΙΖΑ, που λαμβάνει πλέον λίγο πάνω από το 20%. Ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι πριν από λίγους μήνες, θεωρείτο ένα μικρό ακροαριστερό κόμμα, αν και η πραγματική πολιτική του απέχουν πολύ από το να είναι «ακραία» ή «άκρα αριστερά». Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η άνοδος στην τριτη θέση στην Ελλάδα της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις λαμβάνουν το 13%. Και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο όλοι πίστευαν ότι είχε δει χαμηλό σημείο στο 13% στις εκλογές του Μαΐου, τώρα δεσπόζει σε ένα άθλιο 7-8%  μεταξύ των ψηφοφόρων. Επίσης, σημαντική είναι η εξάλειψη του κάποτε δυνατότερου Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο έχει περιθωριοποιηθεί στο  3-4%. Η Ευρώπη έχει να δει κάτι τέτοιο όπως η ταχεία κατάρρευση των παραδοσιακών κομμάτων και την άνοδο νέων πολιτικών ομάδων τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά, από την κρίση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης στη Γερμανία που άνοιξε την πόρτα στο θρίαμβο του ναζισμού στη δεκαετία του 1930.

Όμως, ενώ η απειλή του φασισμού στην Ελλάδα είναι αρκετά πραγματική, έτσι είναι  και οι πιθανότητες για μια σοσιαλιστική επανάσταση της εργατικής τάξης , και αυτό θα μπορούσε να συγκεντρώσει ευρεία υποστήριξη διεθνώς. Ακόμη και η πιο βιαστική βόλτα στην Αθήνα αυτές τις μέρες αποκαλύπτει το βάθος της πολιτικής δράσης. Γκράφιτι πολιτικού χαρακτήρα, ως επί το πλείστον από τηναριστερή πτέρυγα είναι πανταχού παρόντα.





Έντονη επίσης είναι η παρουσία βαριά οπλισμένων αστυνομικών και παραστρατιωτικών μονάδων σε μεγάλες διασταυρώσεις και περιοχές όπου οι άνθρωποι μπορεί να συναθροιστούν.




Αφίσες από διάφορες αριστερές ομάδες είναι παντού, ειδικά στην περιοχή γύρω από την πλατεία Συντάγματος και το Πανεπιστήμιο. 







Υπήρξε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας στην τους τελευταίους μήνες σε σχέση με τις καθημερινές μαζικές διαδηλώσεις του πριν από ένα χρόνο, αλλά αυτό μπορεί πιθανόν να αλλάξει ανά πάσα στιγμή. Μια γενική απεργία έχει κληθεί για αυτή την εβδομάδα. Όπως και οι προηγούμενες γενικές απεργίες, έτσι και αυτή έχει σχεδιαστεί από την συνδικαλιστική γραφειοκρατία ώστε να είναι μια ακόμη ανώδυνη και αναποτελεσματική διαμαρτυρία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που συμμετείχαν σε τέτοιες διαδηλώσεις στο παρελθόν δεν είδαν κανένα θετικό αποτέλεσμα προκύψει από την απλή διαμαρτυρία και ως εκ τούτου δεν είναι τόσο πρόθυμοι να συμμετέχουν. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν προσαρμοστεί στις αμείλικτες επαναλήψεις των μέτρων λιτότητας χωρίς τέλος. Αντίθετα, ψάχνουν για μια πραγματική εναλλακτική λύση  στην πτώχευση που φέρνει η πολιτική της λιτότητας. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι, ενώ τα παραδοσιακά κόμματα και οι ηγέτες τους έχουν απαξιωθεί, δεν έχει προκύψει μια νέα ηγεσία που να μπορεί αξιόπιστα να προτείνει μια εναλλακτική λύση. Σίγουρα δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου ο ηγέτης Αλέξης Τσίπρας πρόσφατα ανέφερε ότι  ο ηγέτης  που τον εμπνέει ήταν ο αείμνηστος Σαλβαδόρ Αλιέντε. Μπορεί κανείς να υπενθυμίσει ότι ο Αλιέντε οδήγησε μια αριστερή κυβέρνηση της Χιλής που πνίγηκε στο αίμα από το στρατό το 1973. Και μόλις πριν από τη δολοφονία του στο πραξικόπημα του Πινοσέτ, ο Αλιέντε, έκανε έκκληση στο στρατό για τη διαφύλαξη της δημοκρατίας. Με σημαντικά τμήματα του ελληνικού στρατού και της αστυνομίας, να δήλωνουν ότι βλέπουν με συμπάθεια την άνοδο της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, αυτό είναι σαν μια στρατηγική αυτοκτονίας στην Ελλάδα το 2012, δεδομένου ότι συνέβη το ίδιο στη Χιλή το 1973. Αν η ελληνική εργατική τάξη είναι σε θέση να ξεπεράσει τις αυταπάτες της για ηγέτες, όπως ο Τσίπρας, στη συνέχεια, μια νέα αυγή θα μπορούσε πράγματι να προκύψει στην Ελλάδα. Δεν θα είναι η «Χρυσή Αυγή» των φασιστών, αλλά η Κόκκινη Αυγή της σοσιαλιστικής επανάστασης. Αυτή είναι η μόνη βιώσιμη απάντηση στα δίδυμα κακά της λιτότητας που επιβάλλει η ευρωπαϊκή αστική τάξη ή την εξίσου αντιδραστική εθνικιστική λύση της επιστροφής σε έναν ελληνικό καπιταλισμό με βάση  τη δραχμή.
Alex Steiner