Bugün Lev
Trotskiy’in, Stalin'in bir ajanı tarafından suikastle katledilişinin 73.
yıldönümü. Bu vesilesiyle, Trotskiy’in öldürülüşünü anmak için, aşağıda 1940 yılında
Trotskist basında yer almış olan iki haberin görüntülerini yayımlıyoruz. İlk fotoğraf,
Amerika’daki Sosyalist İşçi Partisi’nin gazetesi Socialist Appeal’de, 1940 yılının
Mayıs ayında gerçekleştirilen ilk suikast girişiminden kısa bir süre sonra yayımlanmış
olan bir haber manşetine ait. Meksikalı ünlü duvar ressamı David Alfaro
Siqueiros'un katıldığı bu suikast girişimi, Trotskiy’in korumalarından biri
olan Sheldon Harte’in kaçırılması ve öldürülmesiyle sonuçlanmış olsa da
başarıya ulaşamadı. Bizzat Harte’ın bir Stalinist ajan olduğu yıllar sonra, bu
operasyondan sorumlu GPU ajanı olan Leonid Eitingon tarafından ifşa edildi. Harte’in
ajan olduğunu gösteren, aralarında bizzat Eitingon’a ait 1999 yılında yayımlanmış
olan aşağıdaki alıntının da yer aldığı, bir dizi kaynak bulunmaktadır.
"Operasyon sırasında Sheldon’ın bir hain
olduğu ortaya çıktı. Giriş kapısını açmış olmasına rağmen, odaya girildiğinde
ne arşiv ne de Trotskiy’in kendisi oradaydı. Baskına katılanlar ateş açtıkları
zaman Sheldon onlara bütün bunları biliyor olsaydım, bir Amerikalı olarak bu
baskında yer almayı asla kabul etmezdim dedi. Bu davranışı, onun hemen orada ortadan
kaldırılması kararının alınmasına neden oldu. Sheldon, Meksikalılar tarafından öldürüldü.
"[1]
Daha yakın bir
zamanda, Eitingon ailesinin bir üyesi ve London Review of Books’un editörü olan
Mary Kay Wilmers tarafından yayımlanan, Eitingon ailesine ilişkin bir anı
kitabı hem Harte’in oynadığı rolü hem de onun, kendi suçlarını örtbas etmek
isteyen Stalinist ajanlar tarafından daha sonra öldürülmüş olduğunu teyit etmektedir.
Wilmers, saldırıya katılmış olan KGB ajanı Yosif Griguleviç’in Harte’la ilgili şu
sözlerini aktarıyor:
"Onunla ne yapacaktık? Sonuç olarak, onu
gizlemek ve daha sonra yasadışı olarak Meksika’dan çıkarmak zorunda kalacaktık.
Kısacası, sonu gelmeyen sorunlarla karşılaşacaktık! Kendinizi Siqueiros'un
yerine koyun. Siqueiros, Moskova'ya, Bob Sheldon’ın kendilerine ihanet ettiğini
belirten bir telgraf gönderdi ve bu nedenle onu boş bir dere yatağında vurdular.
Moskova bize haini vurmamızı emretti. Biz de emri yerine getirdik."[2]
Socialist Appeal, 1 Haziran 1940 |
Sosyalist
Appeal’de, Trotskiy’e 24 Mayıs’ta yapılan saldırının hemen ardından, 1 Haziran
günü yayımlanan, Stalin Trotskiy’i Neden
Öldürmek İstiyor? başlıklı makale şu cümlelerle sona eriyordu:
"Bu
süper-mafyanın oluk oluk akıttığı kan, Kremlin’deki korku içindeki iblisin başına
musallat olmuş olan bu heyulayı, Trotskiy ve Trotskizm heyulasını ortadan
kaldıramamıştır ve kaldıramayacaktır.
Çünkü, Trotskiy,
Ekim Devriminin yaşayan güçlerini ve onların diriliş vaadini temsil etmektedir.
Trotskiy’in sesi,
dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca ezilen emekçinin özgün sesidir.
Trotskiy’in bayrağı,
emperyalist savaşın akıttığı kana bulanmış kıtaların üzerinde dalgalanması gereken
ve dalgalanacak olan dünya işçi devriminin bayrağıdır.
Stalin ve onun silahlı
haydutları buna karşı hüküm süremezler ve süremeyecekler.
Dördüncü
Enternasyonal, Trotskiy’le ya da Trotskiy’siz, bütün kararlılığıyla bunun
sözünü vermektedir.”
Ne var ki, 73 yıl
önce bugün, Stalin’in emrettiği ve Beria, Sudoplatov ve Eitingon tarafından
uygulamaya konulan komplo, en nihayetinde, ilk girişimin başarısızlığa uğramasından
sadece üç ay sonra, Trotskiy’in hayatına son vermeyi başardı. Ancak bugün bir
avuç patolojik tarikat dışında, herkes Stalin’i tarihteki en iğrenç kişilerden olarak
hatırlıyor? Öte yandan Trotskiy’in hatırası çok sayıda insana ilham kaynağı
olmaya devam ediyor. Bu, düşüncelerin kaba kuvvet karşısındaki zaferinin bir
kanıtıdır.
Socialist Appeal’in 24 Ağustos 1940 tarihli sayısı |
[1] Christopher
Andrew ve Vasili Mitrokhin: The Sword and the Shield: - The Mitrokhin Archive
and the Secret History of the KGB (Basic Books), 1999, s.87-88
[2] The
Eitingons: A Twentieth-Century Story, Mary-Kay Wilmers, Verso, 2010, s. 304.
Alex Steiner
21 Ağustos 2013
No comments:
Post a Comment